Kedilerde Fip Hastalığı: Belirtiler, Teşhis, Tedavi ve Merak Edilenler

FIP (Feline Infectious Peritonitis), kedilerde görülen en ölümcül viral hastalıklardan biridir. Fark edilmesi zor, ilerleyici seyirli ve genellikle ölümcül olan bu hastalık hakkında bilgi sahibi olmak, özellikle yavru kediler ve barınak kökenli kediler için hayat kurtarıcı olabilir.

Bu yazımızda kedilerde FIP nedir, nasıl bulaşır, belirtileri nelerdir, ıslak ve kuru tipleri nasıl ayırt edilir ve güncel tedavi yaklaşımları nelerdir sorularını detaylı şekilde ele alacağız.

FIP Nedir?

FIP, Feline Coronavirus (FCoV) adlı bir virüsün mutasyona uğrayarak vücutta sistemik bir hastalık oluşturmasıyla ortaya çıkar. Her FCoV pozitif kedi FIP’e yakalanmaz, ancak bazı bireylerde bağışıklık sisteminin zayıflığı bu dönüşümü tetikler.

Kedilerde Fip Nasıl Bulaşır?

• Ana bulaş yolu: dışkı ve ağız yoludur.

• Kalabalık ortamlarda (barınak, kedi evi, petshop vb.) bulaşma riski yüksektir.

• FIP nasıl bulaşır? Özellikle dışkı ile kontamine olmuş kum kabı ve ortak mama/su kaplarıyla.

FIP Belirtileri Nelerdir?

Kedilerde Fip iki ana formda görülür:

1. Islak FIP (Effusive Form):

• Karın ve/veya göğüs boşluğunda sıvı birikimi

• Karında şişlik

• Solunum güçlüğü

• Yüksek ateş

• Halsizlik

• İştahsızlık

• Islak FIP belirtileri, genellikle hızlı ilerler.

2. Kuru FIP (Non-effusive Form):

• Sinirsel belirtiler (denge kaybı, nöbet)

• Göz problemleri (üveit)

• Kilo kaybı

• Karaciğer, böbrek veya beyin gibi organlarda hasar

• Nörolojik FIP, kuru formun ileri evresidir.

FIP Nasıl Teşhis Edilir?

• %100 doğrulayıcı test ne yazık ki yoktur.

• Kombine belirtiler, kan testleri, albümin/globulin oranı, PCR, abdominal ultrason ve sıvı analizi kullanılır.

• FIP testi genellikle dışkıdan FCoV PCR testi ile desteklenir.

FIP Tedavisi Mümkün mü?

Eskiden “ölümcül” olarak kabul edilen bu hastalık için son yıllarda umut verici gelişmeler yaşanmıştır:

• GS-441524 (resmi olmayan kaynaklardan temin ediliyor)

• Interferon Alfa

• Kortikosteroidler (semptomatik rahatlatma için)

• FIP tedavisi Türkiye'de henüz ruhsatlı değildir ancak klinik araştırmalar devam etmektedir.

• Kuru FIP iyileşir mi? Erken tanı ve uygun tedaviyle iyileşme mümkündür.

Korunma ve Aşı

• FIP aşısı, bazı ülkelerde mevcuttur fakat koruyuculuğu düşüktür.

• Hijyen ve kalabalık ortamlardan kaçınmak en etkili korunma yöntemidir.

• Yeni kedi sahiplenmeden önce FCoV PCR testi yaptırmak faydalı olabilir.

FIP ile Yaşam ve Ölüm Süreci

• FIP kedi nasıl ölür? Hastalığın evresine bağlı olarak hızlı veya yavaş ilerler.

• FIP'li kediler genellikle iştah kesilmesi, solunum yetmezliği veya sinirsel krizlerle kaybedilir.